Bổ sung vitamin B1 cho trẻ biếng ăn là mẹo vặt được đông đảo các mẹ rỉ tai nhau lan truyền hiện nay. Liệu vitamin B1 có “thần thánh” đến như vậy?
THỰC HƯ VIỆC BỔ SUNG B1 CHO TRẺ BIẾNG ĂN?
Việc cho trẻ uống vitamin B1 giúp trẻ hết biếng ăn đã được lan truyền từ cách đây khá lâu, nhưng gần đây lại được bùng nổ trở lại. Không chỉ dừng lại ở việc cho trẻ uống B1, nhiều mẹ còn chỉ thêm nhiều mẹo kết hợp vitamin B1 với mật ong hoặc vitamin B1 ngâm mật ong.
Theo nghiên cứu, hiện nay có 50% trẻ em Việt Nam thiếu hụt vi chất dinh dưỡng, trong đó có Vitamin B1, ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao và trí não của trẻ.
Vitamin B1 là vi chất thuộc vitamin nhóm B, chịu trách nhiệm cho việc sản xuất năng lượng (ATP) trong cơ thể. Cụ thể, vitamin B1 tham gia vào quá trình chuyển hóa glucid (tinh bột, đường), giúp đảm bảo thức ăn đưa vào cơ thể biến thành năng lượng cho các cơ quan sử dụng.
Khi thiếu B1, quá trình chuyển hóa gặp nhiều trở ngại, chất dẫn truyền thần kinh giảm dẫn đến dẫn truyền thần kinh ở các cơ quan tiêu hóa như ruột, dạ dày bị ảnh hưởng, giảm hoạt động. Kết quả là khiến nhu động ruột giảm, trẻ dễ chướng bụng đầy hơi, làm mất cảm giác ăn ngon ở trẻ, trẻ sẽ biếng ăn.
Việc cho trẻ uống vitamin B1 khi biếng ăn không hẳn là không đúng, vì với công dụng của vitamin B1, chúng giúp hấp thu glucid, giúp tăng nhu động ruột, tăng cảm giác thèm ăn. Nhưng không phải trẻ nào biếng ăn uống B1 cũng có tác dụng. Chỉ có những trẻ biếng ăn do thiếu vitamin B1 mới có hiệu quả, mà biếng ăn ở trẻ lại do rất nhiều những nguyên nhân khác. Vì thế mẹ cần xác định được nguyên nhân chính khiến bé nhà mình biếng ăn là gì, không nên tự ý dùng B1 khi chưa hỏi ý kiến bác sĩ.
Ngoài ra, mật ong chống chỉ định cho trẻ dưới 1 tuổi, các mẹ cần lưu ý không sử dụng B1 ngâm mật ong cho bé nhà mình nhé.
Tham khảo: Những điều cần tránh khi cai sữa cho con mẹ nên lưu ý
NGUYÊN NHÂN CHÍNH KHIẾN TRẺ BIẾNG ĂN
- Biếng ăn do tâm lý: Đây là nguyên nhân thường gặp và rất phổ biến do cha mẹ không hiểu tâm lý trẻ. Biếng ăn tâm lý xảy ra khi trẻ có cảm giác BỊ ÉP BUỘC vào một khuôn khổ nào đó khi ăn như: phải ngồi im một chỗ từ đầu đến cuối bữa ăn, bị quy định phải ăn hết phần ăn của mình trong một khoảng thời gian nhất định, không khí bữa ăn căng thẳng do cha mẹ cãi nhau, quát nạt, bắt ép trẻ ăn….
- Dinh dưỡng không hợp lý: chế độ dinh dưỡng thiếu vitamin, khoáng chất, thiếu vitamin C, vitamin nhóm B, đặc biệt là vitamin B1 làm cho trẻ biếng ăn. Ăn dặm quá sớm, chế độ ăn không hợp khẩu vị của trẻ, cho trẻ ăn vặt, ăn bánh kẹo trước bữa ăn.
- Biếng ăn do sai lầm trong cách chế biến thức ăn: Cho trẻ ăn đi ăn lại một loại thức ăn gây cho trẻ cảm giác nhàm chán. Chỉ cho trẻ ăn nước rau, nước thịt, không ăn bã, lâu ngày dẫn đến thiếu các chất dinh dưỡng; cho trẻ ăn thức ăn xay nhuyễn kéo dài đến 2-3 tuổi, pha bột vào sữa… đều làm cho trẻ khó tiêu hóa. Pha bột quá đặc khi trẻ mới tập ăn dặm cũng làm cho trẻ không nuốt được dẫn đến chán ăn.
- Biếng ăn do bệnh lý: Suy dinh dưỡng, nhiễm ký sinh trùng (giun, sán) sốt, tiêu chảy, viêm đường hô hấp…. Khi gặp nguyên nhân này các bà mẹ nên đưa con đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị.
KHI NÀO CẦN BỔ SUNG VITAMIN B1 CHO TRẺ BIẾNG ĂN?
Thực tế, khi trẻ hoàn toàn khỏe mạnh, không mắc bệnh tật gì, ăn uống đầy đủ thì rất ít khi gặp tình trạng thiếu vitamin B1.
Chỉ cần bổ sung dinh dưỡng đầy đủ từ nguồn thực phẩm là đã đủ vitamin B1
Những trẻ nào có những dấu hiệu sau đây có thể nằm trong nhóm bị thiếu vitamin B1:
- Trẻ bị rối loạn tiêu hóa: Tiêu chảy hoặc táo bón
- Trẻ chậm tăng cân
- Nước tiểu ít
- Hay quấy khóc
- Biếng ăn, lười ăn kéo dài
Tuy nhiên, những dấu hiệu trên cũng có thể là dấu hiệu trẻ đang gặp phải một số vấn đề khác như nhiễm trùng đường tiêu hóa, tác dụng phụ của kháng sinh, colic… Khi mẹ chưa thể khẳng định chắc chắn thì không nên vội bổ sung vitamin B1 trẻ chán ăn mà nên hỏi ý kiến chuyên gia để được tư vấn đúng giải pháp thích hợp
HẬU QUẢ KHI BỔ SUNG VITAMIN B1 CHO TRẺ KHÔNG ĐÚNG CÁCH
Thông thường, trẻ từ 0 – 6 tháng chỉ cần 0,2mg vitamin B1 mỗi ngày. Lượng cần thiết cho trẻ 7 – 12 tháng là 0,3mg, ở trẻ 1 – 3 tuổi là 0,5mg và trẻ từ 4 – 8 tuổi là 0,6mg. Ngoài việc uống B1, trong một số trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể sẽ chỉ định bổ sung vitamin B1 cho bé bằng đường tiêm. Việc bổ sung vitamin B1 khi không cần thiết có thể gây ra các triệu chứng không mong muốn như:
- Giảm huyết áp
- Buồn ngủ
- Tăng động
- Thay đổi khả năng miễn dịch
- Giãn cơ
- Tăng nguy cơ ung thư
- Kích ứng da
- Nhịp tim chậm…
Ngoài ra, bổ sung vitamin B1 cũng có thể gây phản ứng dị ứng nếu cơ thể bé mẫn cảm với bất cứ thành phần nào trong viên uống.
Uống vitamin B1 sai cách có thể gây tác dụng phụ
LỜI KHUYÊN CHO TRẺ BIẾNG ĂN
- Nếu trẻ biếng ăn do mắc các bệnh cấp tính thì phải điều trị nguyên nhân nhiễm khuẩn trước và thực hiện chế độ nuôi dưỡng tốt đối với trẻ khi bị bệnh.
- Khi trẻ bắt đầu ăn dặm thì nên tập cho trẻ ăn đa dạng nhiều loại thức ăn và luôn thay đổi cách chế biến để kích thích trẻ ăn ngon miệng.
- Không nhất thiết nhồi ép bắt trẻ ăn đủ từng bữa, nhưng cố gắng cho trẻ ăn đủ số lượng thức ăn trong ngày (lấy bữa nọ bù bữa kia).
- Khi trẻ lớn hơn nên kể chuyện hấp dẫn về thức ăn và màu sắc của rau xanh, bí đỏ, cà rốt, màu vàng của trứng, màu nâu của tôm, cua và chế biến ngon lành tạo mùi vị hấp dẫn thay đổi món ăn để trẻ thích ăn hơn.
- Không nên cho trẻ ăn bánh kẹo trước bữa ăn hoặc uống nước ngọt trong bữa ăn dễ làm cho trẻ ăn ít.
- Không uống thuốc với các loại thức ăn như sữa, nước quả, chuối vì làm vừa sợ thức ăn đó lạ vừa giảm tác dụng của thuốc.
- Không dùng bữa ăn để thưởng phạt. Nên khuyến khích động viên trẻ trong khi ăn.
Khi trẻ biếng ăn, tâm lý chung của các bà mẹ đều lo lắng, phiền muộn và muốn nhanh chóng tìm ra biện pháp giúp con vượt qua giai đoạn này. Tuy nhiên không nên nóng vội và bổ sung vitamin B1 cho trẻ biếng ăn khi chưa có chỉ định từ bác sĩ mẹ nhé!
